Η πολιτική - συνδικαλιστική οργάνωση της «Φεντερασιόν», η οποία ιδρύεται σαν σήμερα το 1909, πρόδρομος της δημιουργίας του ΚΚΕ

Πρωτοσέλιδο σκίτσο του "Σοσιαλιστή" με την επικεφαλίδα "Δυστυχή λαέ, έως πότε θα κάμης χρέη γαϊδάρου για το ψωμί"

Προσθήκη λεζάντας

Για τα εγχειρήματα πρώτων σοσιαλιστικών κινήσεων στην Ελλάδα είναι εξαρχής, που ουσιαστικά αποτέλεσαν τον πυρήνα της ίδρυσης του ΚΚΕ, έχουμε αναφερθεί αναλυτικά εδώ.

Το αναφέρουμε αυτό γιατί σαν σήμερα, 26/07/1909 δημιουργείται στη Θεσσαλονίκη η πολιτική - συνδικαλιστική οργάνωση της «Φεντερασιόν», μια από τις πιο μαχητικές, μαζικές και συνεπείς σοσιαλιστικές οργανώσεις, που που έβαλε σταθερά θεμέλια στην ίδρυση του ΚΚΕ και στην στελέχωση του, ειδικά στην Θεσσαλονίκη.

Η Φεντερασιόν, συσπείρωνε στις γραμμές της εκπροσώπους από εργάτες όλων των εθνικοτήτων της πόλης (Ελληνες Τούρκους, Εβραίους, Βούλγαρους) και είχε οργανώσει και καθοδηγήσει σημαντικούς εργατικούς αγώνες στη Μακεδονία.

Ηταν ίσως η πρώτη οργάνωση τα στελέχη της οποίας είχαν είχε συνειδητοποιήσει απόλυτα την ανάγκη οργάνωσης κόμματος της εργατικής τάξης της Ελλάδας και προπαγάνδιζαν γ' αυτό.
Η Φεντερασιόν έτσι θα αποκτήσει συνεκτική λαϊκή βάση, θα εκδώσει δικό της δημοσιογραφικό όργανο (διαδοχικά: «Εφημερίς του εργάτου», «Εργατική Αλληλεγγύη», «Αβάντι!»), θα μεταφράσει Μαρξ και Ενγκελς, θα συνδεθεί με οργανώσεις που δρούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και στα Βαλκάνια και θα αναγνωριστεί (Νοέμβριος 1909) από το Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο ως τμήμα Θεσσαλονίκης.

Πρωτεργάτης σε αυτήν τη διαδικασία υπήρξε ο Αβραάμ Μπεναρόγια, σε στενή συνεργασία με τον Αλμπέρτο Αρδίττι, αρχισυντάκτη της «Εργατικής Αλληλεγγύης» και του «Αβάντι!».

Ετσι, πήρε την πρωτοβουλία της σύγκλησης, τον Απρίλη του 1915 στην Αθήνα, της πρώτης Πανελλαδικής Σοσιαλιστικής Συνδιάσκεψης, στην οποία συμμετείχαν αντιπρόσωποί της και αντιπρόσωποι της Σοσιαλιστικής Ενωσης, των Σοσιαλιστικών Κέντρων του Πειραιά, του Βόλου, της Κέρκυρας και της Μυτιλήνης, καθώς και των εφημερίδων «Αβάντι» (Θεσσαλονίκης) και «Οργάνωσις».
Η Συνδιάσκεψη κατέληξε σε μια σειρά διακηρύξεις για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης και την ανάγκη ίδρυσης δικού της κόμματος και ανέθεσε στη Σοσιαλιστική Ενωση να συγκαλέσει το ιδρυτικό συνέδριο, στο οποίο έπρεπε να πάρουν μέρος όλες οι σοσιαλιστικές οργανώσεις της Ελλάδας.

Τον Ιούνη του 1917 πραγματοποιήθηκε νέα Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη στην Αθήνα, η οποία αποφάσισε τη σύγκληση, το Δεκέμβρη της ίδιας χρονιάς, συνεδρίου του πολιτικού κόμματος του ελληνικού προλεταριάτου.
Οι διαφωνίες, όμως, που υπήρχαν, ιδιαίτερα ανάμεσα στο Σοσιαλιστικό Κέντρο και τη Φεντερασιόν εμπόδισαν τη σύγκλησή του.
Εδώ πρέπει να τονίσουμε τις προσπάθειες της εφημερίδας «Εργατικός Αγών», με επικεφαλής τον Δημοσθένη Λιγδόπουλο, στην πάλη για την υπερνίκηση των διαφωνιών.

Η Οχτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία επιδρά αποφασιστικά στην επιτάχυνση των διαδικασιών και την ωρίμανση της ανάγκης ίδρυσης κόμματος του προλεταριάτου.

Στα τέλη του 1918 επαναλήφθηκαν στην Αθήνα οι εργασίες της Δεύτερης Σοσιαλιστικής Συνδιάσκεψης, στην οποία πήραν μέρος, εκτός από τους αντιπροσώπους της Φεντερασιόν, της Σοσιαλιστικής Εργατικής Ενωσης της Αθήνας και της Σοσιαλιστικής Οργάνωσης του Πειραιά, οι Σοσιαλιστικές Ενώσεις του Βόλου και της Κέρκυρας.
Το Σοσιαλιστικό Κέντρο του Γιαννιού δεν προσκλήθηκε, λόγω συνεργασίας του με την κυβέρνηση του Βενιζέλου.

Η Συνδιάσκεψη αποφάσισε να συνέλθει τον Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς συνέδριο, με σκοπό την ίδρυση πολιτικού κόμματος της εργατικής τάξης.