Το υπουργείο και η Ιστορία

Έκδοση του 2010, δηλαδή πέρυσι, είναι η Ιστορία για τους μαθητές των Γ' Λυκείου και Δ' Εσπερινού Λυκείου, με τίτλο «Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσμου (από το 1815 έως σήμερα)». Καλύπτει δηλαδή σχεδόν δύο αιώνες της Παγκόσμιας Ιστορίας, σε 231 σελίδες ή με πίνακες κ.λπ. 252. Μέσα εκεί είναι και η Ελλάδα.

Πώς παρουσιάζεται η Ελλάδα «σήμερα»; Ετσι ακριβώς το λέει, στη σελ. 162 και μάλιστα στο τέλος της «Ιστορίας της Ελλάδας»:

«Η χώρα πλέον έχει ξεπεράσει τα πολιτικά πάθη και τους επικίνδυνους διχασμούς του παρελθόντος, έχει γνωρίσει αξιόλογη οικονομική ανάπτυξη, διαθέτει μια εδραιωμένη σύγχρονη δημοκρατία και μετέχει δημιουργικά, ως πλήρες μέλος, στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Επίσης διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια σταθεροποίησης των Βαλκανίων».

Ο νέος των 18 ετών, στον οποίο απευθύνεται το κείμενο αυτό, ο οποίος έχει μάλιστα το δικαίωμα να ψηφίζει στις εκλογές, τι μπορεί άραγε να σκεφθεί συγκρίνοντας το «σήμερα», που του λέει η «Ιστορία», με αυτό που ζει κανονικά;

Η «αξιόλογη οικονομική ανάπτυξη», η «εδραιωμένη σύγχρονη δημοκρατία» και το «μετέχει δημιουργικά στην Ε.Ε.» πόση αξία έχουν ως διαπιστώσεις και πόσο αξιόπιστες είναι, όταν τον «βομβαρδίζουν» επί ενάμιση χρόνο με την κρίση, με την «εντατική» όπου είναι η Ελλάδα, με τον «Τιτανικό», με την «αναξιοπιστία» απέναντι στους εταίρους και μετά με το Μνημόνιο, με τα μέτρα, που τα ζει στο πετσί της η οικογένειά του, με την ανασφάλεια, με την ανεργία, με το μαύρο μέλλον, τη μαύρη προοπτική; Αυτή είναι η «αξιόλογη οικονομική ανάπτυξη»; Και με την τρόικα και το Μνημόνιο πώς λειτουργεί η «σύγχρονη δημοκρατία» (και μάλιστα «εδραιωμένη»), όταν έχει εκχωρηθεί κανονικά εθνική κυριαρχία; (σ.σ. επίσης, βάλαμε με bold το σημείο όπου το σχολικό βιβλίο ιστορίας μιλά για το "ξεπέρασμα των πολιτικών παθών": Τα "πολιτικά πάθη" στην πραγματικότητα ΔΕΝ ξεπερνιούνται, παρά μόνο αν εξαλειφθούν οι αιτίες που τα γεννούν. Δηλαδή στην συγκεκριμένη περίπτωση, η εκμετάλλευση. Από τη στιγμή που η εκμετάλλευση όχι μόνο δεν έχει εξαλειφθεί, όπως εσφαλμένα πίστεψε ένα μεγάλο κομμάτι του λαού, προφανώς και δεν έχουν εξαλειφθεί και τα "πάθη του παρελθόντος" - η μάχη ανάμεσα στους εκμεταλλευτές και τους εκμεταλλευόμενους συνεχίζεται, όπως συνεχιζόταν ακατάπαυστα εδώ και αιώνες. Όσο για το "διχασμό", ισχύει το γωνστό ρητό "μην πυροβολείτε τον αγγελιοφόρο": Από τη στιγμή που η άρχουσα τάξη έχει διχάσει την κοινωνία σε λίγους εκμεταλλευτές και πολλούς εκμεταλλευόμενους, είναι προφανές ότι υπάρχει διχασμός, που απλά μερικοί δε θέλουν να τον αναδείξουν, θέλουν όσο μπορούν να τον αποκρύψουν, γιατί τους συμφέρει το σημερινό "στάτους κβο")

Η Ιστορία σταματάει μάλλον το 2004. Μα, δεν θα μπορούσε να γίνει ένα μικρό συμπλήρωμα;

Πηγαίνοντας προς τα πίσω μπορούμε να σταχυολογήσουμε ορισμένα σημεία από την πρόσφατη Ιστορία του τόπου.

Αναφέρει, σελ. 162: «Μετά από μια περίοδο κυβερνητικής αστάθειας, το 1989-1990, κυβέρνηση σχημάτισε η Ν.Δ. με πρωθυπουργό τον Κων. Μητσοτάκη». Με δυο λέξεις, ξεπερνά ένα σταθμό της Ιστορίας, κατά τον οποίο δέσποζε το σκάνδαλο Κοσκωτά, έχασε το ΠΑΣΟΚ τις εκλογές, έγινε για πρώτη φορά κυβέρνηση συνεργασίας Δεξιάς-Αριστεράς για την κάθαρση, έγινε κυβέρνηση εθνικής ενότητας και με το ΠΑΣΟΚ, παρ' όλο που είχε παραπεμφθεί σε δίκη ο Α. Παπανδρέου.

Κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης αναφέρονται οι Κων. Καραμανλής, Α. Παπανδρέου, Γ. Μαύρος και Κ. Τσάτσος (Πρόεδρος της Δημοκρατίας), καθώς και οι Γ. Ράλλης και Κ. Σημίτης. Νέα κόμματα το ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ. και η Ε.Κ.-Ν.Δ., ενώ από το χώρο της Αριστεράς μόνο η νομιμοποίηση του ΚΚΕ. Κι αυτό το τελευταίο είναι η μόνη αναφορά στην Αριστερά από το 1974, χωρίς τίποτα απολύτως άλλο. Ο μαθητής μένει με την εντύπωση πως στην Ελλάδα μόνο δύο πολιτικές δυνάμεις υπήρχαν και υπάρχουν, τα δύο κόμματα του δικομματισμού, προς δόξαν της «σύγχρονης δημοκρατίας»!

Για τη δικτατορία των συνταγματαρχών 1967-1974 (έτσι την ονομάζει), ο μαθητής διαβάζει ότι «πρωτοστάτες» του «πολιτικού κόσμου» που «αντιτάχθηκε έντονα και αντιστάθηκε» ήταν ο Γ. Παπανδρέου, ο Γ. Μαύρος, ο Γ. Ράλλης, ο «Κ. Καραμανλής αυτοεξόριστος στο Παρίσι κατήγγειλε τη δικτατορία» (πότε;) . «Επίσης, λέει, στο εξωτερικό ανέπτυξαν αντιστασιακή δράση ο Α. Παπανδρέου (αρχηγός του ΠΑΚ), ο συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, η Μελίνα Μερκούρη». Αναφέρει επίσης τον Αλέκο Παναγούλη και τις φοιτητικές εξεγέρσεις της Νομικής και του Πολυτεχνείου.

Από τον πολιτικό κόσμο απουσιάζουν πλήρως οι της Αριστεράς (ΕΔΑ, ΚΚΕ, ΚΚΕ Εσωτερικού) και ο Μίκης μόνο ως συνθέτης αναφέρεται. Πού είναι το ΠΑΜ, ο Δημοκρατικός Αγώνας, ο Ρήγας Φεραίος, η ΚΝΕ, η ΔΝΛ κι άλλες οργανώσεις; Μόνο το ΠΑΚ υπήρχε; Πού είναι οι χιλιάδες συλλήψεις, εκτοπίσεις, φυλακίσεις, δίκες, βασανιστήρια, διώξεις, δολοφονίες; Μόνο για το Πολυτεχνείο λέει «πολλοί πολίτες βρήκαν το θάνατο ενώ άλλοι συνελήφθησαν και υπέστησαν βασανισμούς». Μα το όργιο όλων αυτών και κυρίως των βασανιστηρίων έγινε πριν, όταν πρωτοστάτησε η νεολαία και η Αριστερά.

Στην περίοδο 1950-1967 χαρακτηρίζεται «ανορθωτικό» το έργο των κυβερνήσεων. Αναφέρονται πάλι τα κόμματα της Δεξιάς και του Κέντρου και αγνοείται ουσιαστικά πάλι η ΕΔΑ, το νέο κόμμα στο χώρο της Αριστεράς, που το 1958 έγινε αξιωματική αντιπολίτευση με σχεδόν 25%. Και δεν αναφέρεται λέξη για τη μετανάστευση, εσωτερική και εξωτερική.

Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη αποδίδεται σε «μια παρακρατική οργάνωση» (!) «χωρίς άμεση ή έμμεση ανάμειξη της κυβέρνησης». Με άλλα λόγια, κανείς δεν ήταν υπεύθυνος για τη δολοφονία!

Για τον εμφύλιο πόλεμο αναφέρει ότι «το σημαντικότερο (είναι ότι) προκάλεσε βαθιά ψυχολογικά τραύματα στην ελληνική κοινωνία, τα οποία χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να επουλωθούν». Ωστε «ψυχολογικά τραύματα» είναι οι χιλιάδες εκτελέσεις, οι δολοφονίες, οι φυλακίσεις, οι εξορίες, τα βασανιστήρια, το Μακρονήσι, οι πολιτικοί πρόσφυγες...

Κι όμως, έχει ενδιαφέρον να διαβάσει κανείς αυτό το πόνημα που απευθύνεται στους μαθητές. Είναι η μεθοδευμένη μονόπλευρη θεώρηση της Ιστορίας από την πλευρά των «νικητών», από την πλευρά του δικομματισμού, με προσεκτική τήρηση των ισορροπιών, εξωραϊσμένη, και απούσα την Αριστερά, λες και δεν έχει συμβάλει καθοριστικά στην Ιστορία. Οπως επίσης απουσιάζει η αναφορά στους μεγάλους μαζικούς κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, με πρώτη τη νεολαία τα τελευταία 60 χρόνια.

Συγγραφείς είναι οι Ι. Κολιόπουλος, Κ. Σβολόπουλος, Ευ. Χατζηβασιλείου (του κεφαλαίου της μεταπολεμικής περιόδου αλλά και της Ελλάδας), Θ. Νημάς, Χάρις Σχολινάκη-Χελιώτη.


Αναδημοσίευση από "Ελευθεροτυπία"