Του Γιώργου Κ. Καββαδία*
Την ώρα που η φτώχεια και οι ανισότητες θεριεύουν, οι πλούσιοι αυξάνονται και πολλαπλασιάζουν με ραγδαίους ρυθμούς τις περιουσίες του. Σε όλο τον πλανήτη από το 2008 μέχρι το 2014 διπλασιάστηκε ο αριθμός των δισεκατομμυρίων φτωχών, ενώ ταυτόχρονα υπερδιπλασιάστηκε και ο αριθμός μιας χούφτας κροίσων, που από 793 ανήλθαν στους 1.826. Μόλις 85 μεγιστάνες κατέχουν πλούτο, όσο 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι μαζί! (Λίστα περιοδικού Forbes).
Το 1% του πληθυσμού έχει συγκεντρώσει περιουσία περίπου 110 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 50% του παγκόσμιου πλούτου και είναι 65 φορές μεγαλύτερο από τη συνολική περιουσία του φτωχότερου 50% του πληθυσμού του πλανήτη. Όπως φανερώνουν τα στοιχεία για τις ΗΠΑ. Το 1% καρπώθηκε το 95% του πλούτου που δημιουργήθηκε από το 2009 έως το 2012(Μελέτη της Oxfam,Συνομοσπονδία φιλανθρωπικών οργανώσεων και ΜΚΟ, «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης», τ. 108, χειμώνας 2015).
Στο «κοινό σπίτι» των λαών της Ευρώπης, την ΕΕ των μνημονίων και της λιτότητας, οι επισήμως άνεργοι ξεπερνούν τα 26 εκατομμύρια και έχουν αυξηθεί κατά 10 εκατομμύρια ,ενώ οι δισεκατομμυριούχοι από 196 αυξήθηκαν στους 482. Δηλαδή για κάθε έναν νέο δισεκατομμυριούχο αντιστοιχούν πάνω από 30.000 νέοι άνεργοι... Την ίδια ώρα περισσότεροι από 120 εκατ. Ευρωπαίοι ζουν σε συνθήκες παρατεταμένης φτώχειας.
Η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ουγγαρία είναι οι χώρες - μέλη της Ε.Ε., όπου η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση στη διάρκεια της κρίσης.(Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απασχόληση 2014). Στο σύνολο των νότιων κρατών η αύξηση της φτώχειας που ανήλθε κατά μέσο όρο στο 28,6% ήταν τριπλάσια εκείνης των βόρειων κρατών για την περίοδο 2009 – 2013 (Μ. Δρεττάκης). Ειδικότερα για την Ελλάδα ήταν η μεγαλύτερη με το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται στα όρια της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού να αυξάνεται από το 28,1% το 2008 σε 35,7% (3.903.800 άτομα). 6.300.000 κάτοικοι της χώρας μας είναι μέσα ή βρίσκονται στα όρια της φτώχειας! Στον αντίποδα οι 500 πλουσιότερες οικογένειες το 2013 σε σχέση με το 2012 αύξησαν τον πλούτο τους κατά 20%! Και πώς να μην τον αυξήσουν, όταν η φορολογική επιβάρυνση των χαμηλοτέρων στρωμάτων αυξήθηκε κατά 337%, ενώ των πλουσίων, μόλις… 9%! (Ινστιτούτο Μακροοικονομίας και Ανάπτυξης (ΙΜΚ).
Στη χώρα μας η πενταετία των παθών με τα μνημόνια επιτάχυνε και πολλαπλασίασε τη φτώχεια και την ανεργία, προκάλεσε οικονομική καταστροφή ανάλογη ενός πολέμου: μείωση κατά 26% του ΑΕΠ και συρρίκνωση εισοδημάτων μέχρι 86% για το 10% των πιο φτωχών, πρωτοφανή μείωση της απασχόλησης κατά 1.000.000 και πάνω το 2014 σε σύγκριση με το 2009 και έκρηξη της ανεργίας με θανατηφόρες στην κυριολεξία συνέπειες. Οι ψυχροί αριθμοί αναφέρουν 7.000 αυτοκτονίες στα μνημονιακά χρόνια.
Ο όρος «ανθρωπιστική κρίση» είναι ευφημισμός, γιατί στην πραγματικότητα πρόκειται για κοινωνικό κανιβαλισμό και μαζική φτωχοκτονία. Όσοι δεν τον βλέπουν και ψελίζουν διάφορα και νομοθετούν ψίχουλα για αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης μέσα στο πλαίσιο της κυρίαρχης πολιτικής στην ΕΕ, είναι οι πολιτικοί αγύρτες ή πολιτικοί βλάκες.
Δεν είναι πια μόνο ο αναπτυσσόμενες, μα και οι ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες που βυθίζονται στον κοινωνικό αποκλεισμό, τη μαζική ανεργία, τη διεύρυνση των ανισοτήτων. Με πολιτικές που αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο ως μέσο, ως καύσιμη ύλη για την «ανάπτυξη». Γιατί η φτώχεια, η ανεργία, ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν είναι φυσικά φαινόμενα, αλλά σύμφυτα χαρακτηριστικά της καπιταλιστικής κοινωνίας που έχει ως βάση το κέρδος και όχι τις ανάγκες των ανθρώπων. Σπέρνουν, δηλαδή, την πείνα και τον θάνατο για να θερίσουν μυθικά πλούτη οι κερδοσκόποι.
Όλα αυτά δεν είναι παράξενα, αλλά ερμηνεύονται με βάση τους νόμους της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Συσσώρευση πλούτου για τους λίγους από τη μια πλευρά και συσσώρευση φτώχειας για τους πολλούς από την άλλη. Ταυτόχρονα η κρίση γίνεται η μεγάλη ευκαιρία για τη ληστρική αναδιανομή του πλούτου.
Η κρίση εγκυμονεί κινδύνους, αλλά αποτελεί και μια ευκαιρία αντίστασης και ανατροπής της κυρίαρχης πολιτικής που θέτει τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους. Αγώνες χρειάζονται κοινωνικοί ενάντια στις κυρίαρχες πολιτικές που αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο ως μέσο, ως καύσιμη ύλη για την καπιταλιστική ανάπτυξη. Αγώνες για μια άλλη κοινωνία με κέντρο τον άνθρωπο.
* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» και αρθρογράφος στο «ΕΘΝΟΣ».
Την ώρα που η φτώχεια και οι ανισότητες θεριεύουν, οι πλούσιοι αυξάνονται και πολλαπλασιάζουν με ραγδαίους ρυθμούς τις περιουσίες του. Σε όλο τον πλανήτη από το 2008 μέχρι το 2014 διπλασιάστηκε ο αριθμός των δισεκατομμυρίων φτωχών, ενώ ταυτόχρονα υπερδιπλασιάστηκε και ο αριθμός μιας χούφτας κροίσων, που από 793 ανήλθαν στους 1.826. Μόλις 85 μεγιστάνες κατέχουν πλούτο, όσο 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι μαζί! (Λίστα περιοδικού Forbes).
Το 1% του πληθυσμού έχει συγκεντρώσει περιουσία περίπου 110 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 50% του παγκόσμιου πλούτου και είναι 65 φορές μεγαλύτερο από τη συνολική περιουσία του φτωχότερου 50% του πληθυσμού του πλανήτη. Όπως φανερώνουν τα στοιχεία για τις ΗΠΑ. Το 1% καρπώθηκε το 95% του πλούτου που δημιουργήθηκε από το 2009 έως το 2012(Μελέτη της Oxfam,Συνομοσπονδία φιλανθρωπικών οργανώσεων και ΜΚΟ, «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης», τ. 108, χειμώνας 2015).
Στο «κοινό σπίτι» των λαών της Ευρώπης, την ΕΕ των μνημονίων και της λιτότητας, οι επισήμως άνεργοι ξεπερνούν τα 26 εκατομμύρια και έχουν αυξηθεί κατά 10 εκατομμύρια ,ενώ οι δισεκατομμυριούχοι από 196 αυξήθηκαν στους 482. Δηλαδή για κάθε έναν νέο δισεκατομμυριούχο αντιστοιχούν πάνω από 30.000 νέοι άνεργοι... Την ίδια ώρα περισσότεροι από 120 εκατ. Ευρωπαίοι ζουν σε συνθήκες παρατεταμένης φτώχειας.
Η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ουγγαρία είναι οι χώρες - μέλη της Ε.Ε., όπου η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση στη διάρκεια της κρίσης.(Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απασχόληση 2014). Στο σύνολο των νότιων κρατών η αύξηση της φτώχειας που ανήλθε κατά μέσο όρο στο 28,6% ήταν τριπλάσια εκείνης των βόρειων κρατών για την περίοδο 2009 – 2013 (Μ. Δρεττάκης). Ειδικότερα για την Ελλάδα ήταν η μεγαλύτερη με το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται στα όρια της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού να αυξάνεται από το 28,1% το 2008 σε 35,7% (3.903.800 άτομα). 6.300.000 κάτοικοι της χώρας μας είναι μέσα ή βρίσκονται στα όρια της φτώχειας! Στον αντίποδα οι 500 πλουσιότερες οικογένειες το 2013 σε σχέση με το 2012 αύξησαν τον πλούτο τους κατά 20%! Και πώς να μην τον αυξήσουν, όταν η φορολογική επιβάρυνση των χαμηλοτέρων στρωμάτων αυξήθηκε κατά 337%, ενώ των πλουσίων, μόλις… 9%! (Ινστιτούτο Μακροοικονομίας και Ανάπτυξης (ΙΜΚ).
Στη χώρα μας η πενταετία των παθών με τα μνημόνια επιτάχυνε και πολλαπλασίασε τη φτώχεια και την ανεργία, προκάλεσε οικονομική καταστροφή ανάλογη ενός πολέμου: μείωση κατά 26% του ΑΕΠ και συρρίκνωση εισοδημάτων μέχρι 86% για το 10% των πιο φτωχών, πρωτοφανή μείωση της απασχόλησης κατά 1.000.000 και πάνω το 2014 σε σύγκριση με το 2009 και έκρηξη της ανεργίας με θανατηφόρες στην κυριολεξία συνέπειες. Οι ψυχροί αριθμοί αναφέρουν 7.000 αυτοκτονίες στα μνημονιακά χρόνια.
Ο όρος «ανθρωπιστική κρίση» είναι ευφημισμός, γιατί στην πραγματικότητα πρόκειται για κοινωνικό κανιβαλισμό και μαζική φτωχοκτονία. Όσοι δεν τον βλέπουν και ψελίζουν διάφορα και νομοθετούν ψίχουλα για αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης μέσα στο πλαίσιο της κυρίαρχης πολιτικής στην ΕΕ, είναι οι πολιτικοί αγύρτες ή πολιτικοί βλάκες.
Δεν είναι πια μόνο ο αναπτυσσόμενες, μα και οι ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες που βυθίζονται στον κοινωνικό αποκλεισμό, τη μαζική ανεργία, τη διεύρυνση των ανισοτήτων. Με πολιτικές που αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο ως μέσο, ως καύσιμη ύλη για την «ανάπτυξη». Γιατί η φτώχεια, η ανεργία, ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν είναι φυσικά φαινόμενα, αλλά σύμφυτα χαρακτηριστικά της καπιταλιστικής κοινωνίας που έχει ως βάση το κέρδος και όχι τις ανάγκες των ανθρώπων. Σπέρνουν, δηλαδή, την πείνα και τον θάνατο για να θερίσουν μυθικά πλούτη οι κερδοσκόποι.
Όλα αυτά δεν είναι παράξενα, αλλά ερμηνεύονται με βάση τους νόμους της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Συσσώρευση πλούτου για τους λίγους από τη μια πλευρά και συσσώρευση φτώχειας για τους πολλούς από την άλλη. Ταυτόχρονα η κρίση γίνεται η μεγάλη ευκαιρία για τη ληστρική αναδιανομή του πλούτου.
Η κρίση εγκυμονεί κινδύνους, αλλά αποτελεί και μια ευκαιρία αντίστασης και ανατροπής της κυρίαρχης πολιτικής που θέτει τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους. Αγώνες χρειάζονται κοινωνικοί ενάντια στις κυρίαρχες πολιτικές που αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο ως μέσο, ως καύσιμη ύλη για την καπιταλιστική ανάπτυξη. Αγώνες για μια άλλη κοινωνία με κέντρο τον άνθρωπο.
* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» και αρθρογράφος στο «ΕΘΝΟΣ».
Δημοσίευση σχολίου