Η ΕΕ συγκροτεί αστυνομική μονάδα φύλαξης συνόρων, με υπερεξουσίες απέναντι στα κράτη-μέλη, προχωρά στην κατασκευή στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών και προσφύγων στα εξωτερικά σύνορά της, και θέτει ως στρατηγική επιδίωξη τις μαζικές απελάσεις μεταναστών και τη θέσπιση αυστηρότερων κανόνων για την παροχή ασύλου σε πρόσφυγες. Είναι φανερό πως τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση εδώ και πολλές δεκαετίες, η ΕΕ την αντιμετωπίζει ως πάνω απ’ όλα «ζήτημα ασφαλείας». Ίσως, όμως, αυτή η πολιτική, με την οποία η Ελλάδα συντάσσεται παρά τις παλαιότερες διακηρυγμένες αντιρρήσεις του ΣΥΡΙΖΑ, να εγκυμονεί ακόμη σκοτεινότερες απειλές για τη δημοκρατία στη Γηραιά Ήπειρο...
H Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, που ξεκινάει αύριο, Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου, στις Βρυξέλλες, αναμένεται να εγκρίνει το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών και την «διαφύλαξη» της Συνθήκης Σένγκεν.
Το σχέδιο αυτό, μεταξύ άλλων, προβλέπει: Πρώτον, τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής–ακτοφυλακής, με μόνιμο προσωπικό 1.000–1.500 ατόμων, που θα αντικαταστήσει τη Frontex.
Δεύτερον, το δικαίωμα άμεσης επέμβασης αυτής της νέας ευρω–αστυνομίας συνόρων για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Η νέα αυτή υπηρεσία θα μπορεί να παρεμβαίνει εντός της επικράτειας ενός κράτους-μέλους, ακόμη και χωρίς την έγκρισή του. Επίσης, η νέα υπηρεσία θα μπορεί, σε συνεργασία με τις αρχές τρίτων χωρών που δεν είναι μέλη της ΕΕ, να πραγματοποιεί επιχειρήσεις στο έδαφός τους. (Η πρόβλεψη αυτή αφορά χώρες όπως η Σερβία, η πΓΔΜ κ.ά., που θεωρούνται περάσματα μεταναστών και προσφύγων προς την κεντρική και βόρεια Ευρώπη.)
Τρίτον, το δικαίωμα της νέας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής να προχωρά σε απελάσεις μεταναστών και προσφύγων –ένα δικαίωμα που η Frontex δεν είχε–, ακόμη και χωρίς την έγκριση των εθνικών κυβερνήσεων. Ταυτόχρονα, θα αποκτήσει το δικαίωμα να εξετάζει την αίτηση χορήγησης ασύλου που καταθέτουν πρόσφυγες, να την δέχεται ή να την απορρίπτει.
Τέταρτον, την αναθεώρηση της Συνθήκης Σένγκεν, προκειμένου να επιτραπεί η διενέργεια συστηματικών ελέγχων τόσο σε ευρωπαίους πολίτες στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ (εναέρια, χερσαία και θαλάσσια) όσο και σε όλους τους πολίτες τρίτων κρατών. Μάλιστα, για τον σκοπό αυτό θα συνεργάζονται οι αστυνομικές αρχές, οι μυστικές υπηρεσίες των κρατών-μελών και η Interpol. Η διασταύρωση και οι έλεγχοι των στοιχείων θα είναι υποχρεωτικοί και οι κυβερνήσεις θα δεσμευτούν ότι θα παρέχουν όλες τις απαραίτητες διευκολύνσεις.
Είναι φανερό πως το σχέδιο της ΕΕ εγείρει ερωτήματα ως προς τον ολοένα μεγαλύτερο περιορισμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών–μελών. Επιπρόσθετα, αποπειράται να ολοκληρώσει την «οχύρωση» της Ευρώπης ως «φρουρίου», κλειστού για μετανάστες και πρόσφυγες, και ταυτόχρονα τη μετατροπή χωρών που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Η Ελλάδα, πάντως, παρά τις επί χρόνια διακηρυγμένες αντίθετες αντιλήψεις του ΣΥΡΙΖΑ προς τέτοιας κατεύθυνσης πολιτικές, συντάσσεται ήδη με την υλοποίησή τους: κλιμάκια της ΕΥΠ βρίσκονται σε νησιά και στα χερσαία σύνορα με την πΓΔΜ, προκειμένου να αναλάβουν δράση για τον έλεγχο και την συλλογή πληροφοριών. Η ελληνική κυβέρνηση, άλλωστε, αναμένεται στις Βρυξέλλες να υιοθετήσει πλήρως τις προτάσεις της Κομισιόν. Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι έτοιμος να αποδεχτεί την εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, κυρίως στο Αιγαίο, με τη νέα ευρωπαϊκή ακτοφυλακή να αναλαμβάνει ρόλο «χωροφύλακα».
Η σημερινή επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Λέρο και στη Χίο, πριν την αναχώρησή του για τις Βρυξέλλες, προκειμένου να επιθεωρήσει ο ίδιος την προετοιμασία των «κέντρων υποδοχής και καταγραφής προσφύγων και μεταναστών», υπηρετεί ακριβώς αυτή τη στρατηγική και από μεγάλη μερίδα του ευρωπαϊκού Τύπου ερμηνεύεται ως κίνηση «διαβεβαίωσης» της ΕΕ ότι η Ελλάδα «θα ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της», μετά τις έντονες πιέσεις που έχει δεχτεί και τις κατηγορίες ότι αποτυγχάνει να φυλάξει αποτελεσματικά τα σύνορά της – και, συνεπώς, τα σύνορα της ΕΕ.
Βλέπουμε, δηλαδή, εδώ μια πολύ παρόμοια διαδικασία άσκησης πίεσης από το ευρωπαϊκό κέντρο με αυτή που έχει ισχύσει στο οικονομικό πεδίο, όπου μια χώρα εξαναγκάζεται να «πειθαρχήσει» με ανάλογο τρόπο όπως στα μνημόνια, απλώς αυτή τη φορά με επίδικο την «ασφάλεια».
Ο εύηχος τίτλος «κέντρα υποδοχής και καταγραφής», δεν αποτυπώνει φυσικά την πραγματικότητα. Τα λεγόμενα “hotspots”, για τα οποία έχουμε ήδη εδώ στο UNFOLLOW δημοσιεύσει εκτενές ρεπορτάζ, είναι στρατόπεδα συγκέντρωσης που θα φυλάσσονται σε εικοσιτετράωρη βάση, και σε τίποτα φυσικά δεν θα θυμίζουν τις προεκλογικές και μετεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για δημιουργία «ανοιχτών κέντρων φιλοξενίας». Την κατασκευή των hotspots έχει αναλάβει ο ελληνικός στρατός –με αναβίωση της ΜΟΜΑ από τον Π. Καμένο– και αναμένεται να είναι έτοιμα μέχρι το τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ, έχουν διατεθεί τρία στρατόπεδα, στην Λέσβο (Παραδέλι), στην Κω (Λινοτόπι), και στην Λέρο (Λεπίδα).
Ανάλογα στρατόπεδα συγκέντρωσης θα δημιουργηθούν στον χώρο του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, μετά τη συμφωνία του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλα με τους δημάρχους της περιοχής. Επίσης, πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να επανεξετάζει την επαναλειτουργία της Αμυγδαλέζας και της Κορίνθου. Την φύλαξη θα αναλάβει η ελληνική αστυνομία και η σίτιση των προσφύγων θα γίνει με κονδύλια της ΕΕ.
Στις Βρυξέλλες, ο Αλέξης Τσίπρας θα βρεθεί αντιμέτωπος, ακόμη, με τις πιέσεις του Βερολίνου για τη διενέργεια κοινών περιπολιών Ελλήνων και Τούρκων στο Αιγαίο, την οποία η Αγκυρα επιθυμεί διακαώς, αφού θεωρεί ότι την φέρνει πιο κοντά στη νομιμοποίηση του καθεστώτος των «γκρίζων ζωνών». Μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανακοίνωσε ότι στον σχεδιασμό της κυβέρνησης είναι να πραγματοποιηθεί μια τριμερής διάσκεψη για το προσφυγικό τον Φεβρουάριο, με τη συμμετοχή του Αλέξη Τσίπρα, της Αγκελα Μέρκελ και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Είναι φανερό πως τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση εδώ και πολλές δεκαετίες, η ΕΕ την αντιμετωπίζει ως πάνω απ’ όλα «ζήτημα ασφαλείας». Δεν είναι τυχαία η δήλωση της Ιβέρνα ΜακΓκάουαν, διευθύντριας του Ευρωπαϊκού Γραφείου της Διεθνούς Αμνηστίας, πως «κανένα σύστημα διαχείρισης συνόρων, είτε είναι εθνικό είτε ευρωπαϊκό, δεν μπορεί να βάλει σύνορα στη διεθνή προστασία. Το να διαφυλάττεις στην πρόσβαση σε άσυλο δεν είναι επιλογή, είναι υποχρέωση.
Όποια και αν είναι η τελική συμφωνία της εν λόγω πρότασης, ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο, το σοβαρό κενό λογοδοσίας αναφορικά με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα ευρωπαϊκά σύνορα. […] Μεσούσης της χειρότερης προσφυγικής κρίσης από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αντί να εργάζονται προς την κατεύθυνση προστασίας έστω ενός μικρού αριθμού των παγκόσμιων προσφύγων με έναν αξιοπρεπή τρόπο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να εμποδίσουν την είσοδο των προσφύγων στο πλουσιότερο μπλοκ του κόσμου, αναπτύσσοντας έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό συνοριοφυλάκων, και οχυρώνοντας τα χερσαία σύνορα, καθώς και στρατολογώντας τρίτες γειτονικές χώρες ως φύλακες. Τέτοιου είδους πρακτικές εκθέτουν πρόσφυγες και μετανάστες σε περιστατικά κακομεταχείρισης και ωθούν τους ανθρώπους σε θαλάσσια ταξίδια, επικίνδυνα για τη ζωή τους».
Ίσως όμως η σκοτεινότερη και πιο απειλητική πλευρά των σχεδιασμών της ΕΕ για το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα είναι η εξής: η «απο-εθνικοποίηση» της φύλαξης των συνόρων και ευρύτερα της «εθνικής ασφάλειας» δεν πρέπει να γίνει αντιληπτή απλώς ως «επίθεση» στην εθνική κυριαρχία αλλά ως μια διαδικασία μεταφοράς της εξουσίας σε ένα επίπεδο απροσπέλαστο στις γνωστές αντιδράσεις δημοκρατικού ελέγχου. Με έναν τρόπο αντίστοιχο με αυτόν όπου η χάραξη οικονομικής πολιτικής μεταφέρεται σε εξωδημοκρατικές δομές, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εν πολλοίς απρόσβλητες από τον δημοκρατικό έλεγχο των πολιτών της ΕΕ, η «ασφάλεια» παίρνει κι αυτή τώρα μια μορφή όπου θα καθίσταται προοδευτικά αδιανόητη όχι μόνο οποιαδήποτε άλλη πολιτική αλλά και η ίδια η δυνατότητα των πολιτών και των παραδοσιακών πολιτικών δομών να την απαιτήσουν – ή έστω να την φανταστούν.
Δημοσίευση σχολίου