Η πολιτική κρίση είχε ενταθεί ένα χρόνο και μερικούς μήνες πριν, το 1874. όταν ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α’, - πιστό όργανο των Εγγλέζων - προκειμένου να διατηρήσει στην εξουσία τον αυταρχικό Βούλγαρη, ήταν διατεθειμένος να φτάσει μέχρι την εγκαθίδρυση δικτατορίας.
Όμως, οι καιροί δεν ήταν ευνοϊκοί για κάτι τέτοιο. Υστερα από την ήττα της αυτοκρατορικής Γαλλίας στον πόλεμό της με τη Γερμανία (1870), την ανακήρυξη της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας (4 Σεπτέμβρη 1870) και την σοσιαλιστική επανάσταση της Παρισινής Κομμούνας (18 Μάρτη 1871), το δημοκρατικό πνεύμα είχε απλωθεί σε όλες τις χώρες.
Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια ζούσαν στη δεκαετία 1870 - 1380 μέσα σε δημοκρατική επαναστατική ατμόσφαιρα.
Τα αποδεικτικά φαινόμενα είναι γνωστά: οι εθνικο-απελευθερωτικοί πόλεμοι των βαλκανικών λαών που ολοκληρώθηκαν με το ρωσοτουρκικό πόλεμο το 1878. Η Τουρκία υποχρεώθηκε από τη νικήτρια Ρωσία να παραχωρήσει αυτονομία στις βαλκανικές χώρες με όρους υποτέλειας. Στην Ελλάδα, το Συνέδριο του Βερολίνου έδωσε τη νότια ‘Ήπειρο - την περιοχή της Άρτας και τη Θεσσαλία μέχρι την Μελούνα, αφήνοντας έξω την περιοχή της Ελασσόνας, τον Όλυμπο και τη Μακεδονία, πέρα από τα Τέμπη.
Οι δημοκρατικές εξελίξεις στην Ελλάδα σφραγίζονται από τη νικηφόρα αντίδραση των δημοκρατικών δυνάμεων στα δικτατορικά σχέδια του βασιλιά Γεωργίου του Α' την πτώση του Βούλγαρη και την ανάθεση σχηματισμού κυβέρνησης στο Χαρίλαο Τρικούπη, με τη βασιλική εντολή να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει νέες εκλογές,
Σ’ αυτές τις εκλογές που έγιναν στις 18 Ιούλη 1875 εκλέχτηκε βουλευτής Κεφαλλονιάς ο Ρόκκος Χοϊδάς.
Ολοι οι ιστορικοί γράφουν πως αυτές οι εκλογές που οργάνωσε ο Τρίκούπης ήταν πολύ ελεύθερες. Οπωσδήποτε δεν ήταν σαν τις προηγούμενες εκλογές, όμως είναι υπερβολή να χαρακτηρίζονται "απόλυτα ελεύθερες".
Ο κρατικός μηχανισμός και οι τοπικοί κομματάρχες,. δήμαρχοι, κοινοτάρχες, δεσποτάδες, οργίασαν κυριολεκτικά. Ασκήθηκε μεγάλη τρομοκρατία εναντίων των οπαδών του Ρόκου Χοίδά και αυτό είναι που μεγαλώνει τη σημασία της εκλογής του.
Παρά την τρομοκρατία και παρά την ανάμιξη και της εκκλησίας στις εκλογές ο Ρόκκος Χοϊδάς υπερψηφίστηκε από τους κατοίκους ενός νησιού το οποίο υπήρξε κάστρο του παλιού Εφτανησιώτικου ριζοσπαστισμού.
Αλλά η εκλογή του Χοϊδά, πρώτου Ελληνα σοσιαλιστή βουλευτή έχει και από μια άλλη πλευρά σημασία. Δεν ήταν προσωπική νίκη τού Χοΐδά. μα νίκη μιας δημοκρατικής κίνησης που στηριζόταν σε συστηματική. συνειδητή οργάνωση.
Ο Παναγιώτης Πανάς, παλιός συνεπής ριζοσπάστης και τώρα ουτοπιστής σοσιαλιστής ανέλαβε την πρωτοβουλία της οργάνωσης των συνεπών δημοκρατών σε πολιτικό κόμμα, αντιμοναρχικό δημοκρατικό.
Γι’ αυτό το σκοπό από το 1874 εκδίδει στην Κεφαλλονιά την βδομαδιάτικη εφημερίδα «'Εξέγερση». Εξ αιτίας διαφωνιών που προέκυψαν ανάμεσα στους συνεργάτες του, εγκαταλείπει την «Εξέγερση» και εκδίδει στην τον «Εργάτη». στις 5 Ιούλη 1875.
Οι εκλογές είχαν οριστεί για τις 18 Ιούλη 1875 και το δημοσιογραφικό όργανο για την εκλογική καμπάνια ήταν απαραίτητο. Η νίκη του Χοϊδά σήμανε την νίκη των πολιτικών στόχων του Πανά.
Στη Βουλή η αριστερή δημοκρατική κίνηση θα είχε τον εκπρόσωπο της, έναν εκπρόσωπο πρώην εισαγγελέα, τίμιο. θαρραλέο στην υπεράσπιση των λαϊκών συμφερόντων. Αυτό άνοιγε προοπτικές πολύ αισιόδοξες. Η νίκη δεν όταν τοπική μα πανελλήνια.
Δεν διέψευσε τις προσδοκίες του δημοκρατικού λαού και της νεολαίας του ο πρώτος Ελληνας σοσιαλιστής βουλευτής. Εμεινε πιστός σ' αυτά που πίστευε και διακήρυττε.
Επεσε στις επάλξεις του αγώνα για τα λαϊκά συμφέροντα, και τις λαϊκές ελευθερίες.
Δικάζεται σε τριετή φυλάκιση για άρθρο που δημοσίευσε στην εφημερίδα «Ραμπαγάς» και θεωρήθηκε προσβλητικό για τη βασιλική οικογένεια. Σ' αυτό υποστήριζε ότι η εθνική κυριαρχία και ο νόμος είναι πάνω από τον βασιλιά. Φυλακίζεται αρνούμενος να υποβάλλει αίτηση χάριτος.
Πέθανε σαν σήμερα το 1890 στις φυλακές της Χαλκίδας. Προηγουμένως οι εχθροί του λαού και της δημοκρατίας είχαν επιχειρήσει να τον δολοφονήσουν δυο φορές, όμως απέτυχαν στα εγκληματικά τους σχέδια.
Τελικά, το κράτος των τραπεζιτών. των χρεοκόπων της 'Ελλάδας. Συγγρού. Σκουλούδη, Κορωνιού και τόσων άλλων, πέτυχε το σχέδιό του με την πολυετή δίωξη και φυλάκιση του στις απαίσιες φύλακες της Χαλκίδας.
Ο εκλεκτός του λαού, ο σοσιαλιστής βουλευτής Ρόκκος Χοϊδάς. μένοντας πιστός στον όρκο του έδωσε και τη ζωή του στον αγώνα για την ικανοποίηση των λαϊκών δικαίων.
Ετσι δημιουργήθηκαν οι παραδόσεις του σοσιαλιστικού κομμουνιστικού κινήματος στην 'Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες: με αίμα.
Βασική πηγή της ανάρτησης δημοσίευμα του "Ριζοσπάστη" στις 20/11/1977
Δημοσίευση σχολίου