Για την κρίση στον έντυπο τύπο (εφημερίδες)

Πολύς ντόρος έχει ξεσπάσει σχετικά με τις απολύσεις στο χώρο της "έντυπης δημοσιογραφίας", την (όντως τραμπούκικη) συμπεριφορά των εκδοτών (στο "Βήμα" είχαμε μέχρι και λοκ άουτ, με την εργοδοσία να απειλεί με κλείσιμο αν οι εργαζόμενοι δε "Συμμορφωθούν") και τη γενικότερη κρίση που περνά ο κλάδος.

Οι βασικοί λόγοι που οδήγησαν στην κρίση του τύπου είναι κατά τη γνώμη μας δύο:

Η δημιουργία νέων ΜΜΕ λόγω της τεχνολογικής προόδου (πχ ιντερνετ, τηλεόραση παλιαότερα, κτλ), και η παράλληλη [μεγάλη] πτώση του "επιπέδου της δημοσιογραφίας".

Η πτώση αυτή οφείλεται στο ότι

(α) τα ΜΜΕ ελέγχονται από ολοένα και λιγότερους ολιγάρχες (Μπόμπολας, Αλαφούζος, ΔΟΛ, κτλ) που περιορίζουν κατά πολύ την "κριτική προς την εξουσία". Ο ΔΟΛ, ο ΠΗΓΑΣΟΣ, η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ και όλα τα άλλα εκδοτικά συγκροτήματα είναι ζημιογόνα. Τα ΜΜΕ αυτά συντηρούνται είτε με επιδοτήσεις που δίνει το κράτος (με αντάλλαγμα την ευνοική μεταχείριση του), είτε λειτουργούν με οικονομικό κόστος για τον εκδότη προκειμένου να καλύπτει-ευνοεί τις υπόλοιπες δουλειές του.

(β) στη γενικότερη πτώση του επιπέδου σε όλη την κοινωνία, που δημιουργεί δημοσιογράφους-"παπαγαλάκια". Πολλοί είναι ξεπουλημένοι, ναι, αλλά οι περισσότεροι δε χρειάζεται καν να ξεπουληθούν. Απλά έχουν χάψει αμάσητη την ψεύτικη προπαγάνδα της άρχουσας τάξης και την αναπαράγουν, γλείφουν τουςε κυβερνώντες, δεν έχουν γνώσεις ή κριτική σκέψη, με αποτέλσμα είτε να μην βλέπουν τα σημαντικά γεγονότα, είτε να τα βλέπουν, αλλά να μην τα καταλαβαίνουν.

Τι έλεγε πχ η συντριπτική πλειοψηφία των "μαχητικών δημοσιογράφων" για την κρίση πριν το 2008; Πόσο καλά ενημερωμένος ήταν άραγε ο κόσμος; Μάλλον όχι και πολύ καλά, έτσι δεν είναι; Για πιο λόγο λοιπόν ο κόσμος να πληρώσει για τις εφημερίδες, πέρα από φανταχτερά dvd και cd;

Όσο για την τεχνολογική πρόοδο, και την άνοδο της "διαδικτυακής ενημέρωσης", που συνήθως είναι δωρεάν, είναι ακόμα σε εμβρυακό στάδιο, και αυτή η νοοτροπία του "είναι δωρεάν" είναι πληγή. Στον καπιταλισμό είμαστε, τίποτα δεν είναι δωρεάν.

"Τίποτα δε χαρίζεται" όπως λέει η αριστερά. Ή, όπως λένε οι νεοφιλελεύθεροι "δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα" ("there is no such thing as a free lunch").

Το να γράφεις "δωρεάν" (όπως βέβαια κάνω και εγώ) δε σημαίνει πως δεν υπάρχει κόστος.

Για το συντάκτη ενός κειμένου, υπάρχει κόστος σε χρόνο και κόπο. Στον καπιταλισμό, χρειάζεται να έχεις μια πηγή εισοδήματος για να ζήσεις. Άρα, αν γράφεις ενημερωτικά, πρέπει να δουλεύεις κάπου αλλού, και στον "ελεύθερο χρόνο" σου να γράφεις.

Αυτό σημαίνει πως υπάρχει και άλλο κόστος, διότι έχεις λίγο χρόνο (και πολύ κούραση από τη δουλειά), με αποτέλεσμα η ποιότητα αυτού που κάνεις να είναι χαμηλότερη από αυτό που θα μπορούσε να είναι (αυτό είναι κόστος και για τον αναγνώστη του κειμένου, που λαμβάνει ενημέρωση κατώτερης ποιότητας)