Tης νύχτας τα καμώματα
Της νύχτας τα καμώματα τα βλέπει η μέρα και γελάει, λέει μια παροιμία, αλλά αυτά που έγιναν τη νύχτα της 15ης Ιούλη του 2015, νύχτα που ψηφίστηκε ο πρώτος προκαταρκτικός εφαρμοστικός νόμος του Μνημόνιου-3, κάθε άλλο παρά για γέλια είναι. Ο αστικός κοινοβουλευτισμός και οι διαδικασίες του εξευτελίστηκαν για πολλοστή φορά (το αντίθετο θα αποτελούσε εξαίρεση από τον κανόνα της μνημονιακής περιόδου και θα «χαλούσε την πιάτσα»), όμως αυτός ο εξευτελισμός δεν ήταν ταξικά ουδέτερος. Είχε πρόσημο. Η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου εκμεταλλεύτηκε τον απόλυτο εξευτελισμό των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, το απόλυτο μπάχαλο που δεν επέτρεπε στους βουλευτές να ξέρουν καν τι ψηφίζουν, για να επιφέρει χειροτέρευση σε ουσιαστικές διατάξεις του πρώτου εφαρμοστικού νόμου.
Στις 22:26 το βράδυ, δυο ώρες πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας και ενώ εκκρεμούσαν η ομιλία του πρωθυπουργού και οι διαξιφισμοί του με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο υπουργός Οικονομικών Ε. Τσακαλώτος κατέθεσε ένα τρισέλιδο κείμενο με «Νομοτεχνικές Βελτιώσεις στο Νομοσχέδιο». Ο όρος «νομοτεχνικές βελτιώσεις» σημαίνει ότι διορθώνεται μια διάταξη που είχε κάποιο λάθος ή διατυπώνεται καλύτερα, χωρίς να αλλάζει η ουσία της. Οταν αλλάζει η ουσία μιας διάταξης ή, πολύ περισσότερο, όταν εισάγεται μια καινούργια διάταξη, τότε πρέπει να εισάγεται τροπολογία, η οποία συνοδεύεται από αιτιολογική έκθεση και ό,τι άλλο απαιτείται από το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής. Από τις έντεκα διατάξεις που εισήγαγε ο Τσακαλώτος, νομοτεχνικές βελτιώσεις ήταν μόνο οι τρεις. Οι υπόλοιπες οχτώ ήταν τροπολογίες και μάλιστα τροπολογίες ουσίας, για τις οποίες ο Τσακαλώτος δεν είπε τίποτα, οι βουλευτές δεν πρόλαβαν καν να καταλάβουν περί τίνος πρόκειται και η συμπαγής μνημονιακή πλειοψηφία τις ψήφισε με συνοπτικές διαδικασίες.
Από το περιεχόμενο των τροπολογιών γίνεται προφανές ότι το παζάρι με την τρόικα συνεχιζόταν όλο το 24ωρο που κράτησε η κοινοβουλευτική διαδικασία. Η τρόικα έδωσε μεν το ΟΚ να προωθηθεί το νομοσχέδιο για ψήφιση, υπό τον όρο όμως ότι τα τεχνικά κλιμάκιά της θα συνεχίσουν τη μελέτη των διατάξεων και θα προτείνουν αλλαγές, που η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να τις ψηφίσει. Ετσι, το αρχικό κείμενο του νομοσχέδιου που κατατέθηκε στη Βουλή άλλαζε συνέχεια. Αλλιώς κατατέθηκε, αλλιώς ψηφίστηκε από τις Επιτροπές και αλλιώς ψηφίστηκε από την Ολομέλεια, αφού ο Τσακαλώτος εισήγαγε νυχτιάτικα ως «νομοτεχνικές βελτιώσεις» τις τελευταίες απαιτήσεις της τρόικας.
Με τις συνεχείς αυτές αλλαγές, έγινε χειρότερο το καθεστώς ΦΠΑ σε βάρος των εργαζόμενων, των αγροτών και των νησιωτών, ενώ εισήχθη και μια εκτρωματική ασφαλιστική διάταξη, με την οποία τινάζεται στον αέρα μια αρχή της ίδιας της φιλοσοφίας του ασφαλιστικού συστήματος, την οποία είχαν σεβαστεί ως τώρα ακόμα και οι μνημονιακοί νόμοι.
Ακριβότερο το καλάθι της νοικοκυράς
Οπως είναι γνωστό, με τη νέα μνημονιακή συμφωνία μεταφέρθηκε ένα εξαιρετικά μεγάλο μέρος των τροφίμων από το μεσαίο συντελεστή ΦΠΑ (13%) στον υψηλό (23%). Ομως τα κομπιουτεράκια των τροϊκανών πήραν φωτιά και κατέληξαν πως το ποσό που είχαν συμφωνήσει με την κυβέρνηση δεν έβγαινε (αυτό το ποσό δεν ανακοινώθηκε επίσημα) και απαίτησαν να περάσουν και άλλα προϊόντα από το μεσαίο στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ.
Συγκρίνοντας κανείς το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή μ’ αυτό που ψηφίστηκε στις Επιτροπές και πήγε στην Ολομέλεια, διαπιστώνει ότι από το μεσαίο στον υψηλό συντελεστή μετακινήθηκαν προϊόντα όπως η ζάχαρη, τα ξύδια, διάφορα βότανα και μπαχαρικά, τα εντομοκτόνα και τα καυσόξυλα. Αξιοσημείωτη είναι η μεταφορά στον υψηλό συντελεστή και των αναπηρικών αυτοκινήτων, αλλά και των υπηρεσιών των γραφείων κηδειών (για να κοστίζουν πιο ακριβά και οι κηδείες ακόμα).
Ομως και αυτές οι μεταφορές δεν κρίθηκαν επαρκείς από την τρόικα. Ετσι, με το νυχτερινό μπαράζ «νομοτεχνικών βελτιώσεων» του Τσακαλώτου είχαμε και νέες μεταφορές: το αλάτι, τα τυριά και τα γιαούρτια, η μαστίχα και οι… γραφομηχανές με σύστημα Braille! Δηλαδή, οι γραφομηχανές που χρησιμοποιούν οι τυφλοί!
Το αποκορύφωμα ήταν η μεταφορά όλων των προϊόντων από βόειο κρέας στο 23%. Τα υπόλοιπα κρεατικά (χοιρινό, αρνί-κατσίκι, κοτόπουλο, κουνέλι, γαλοπούλα) έμειναν στο 13%, αλλά τα βόεια ανέβηκαν στο 23%. Είναι ένα προϊόν με σχετικά μεγάλη κατανάλωση, οπότε με τη μεταφορά του στον ψηλότερο συντελεστή έκλεισε ο λογαριασμός της τρόικας σε ό,τι αφορά τα είδη πρώτης ανάγκης των λαϊκών νοικοκυριών.
Δυνατό χτύπημα στην αγροτική παραγωγή
Η μεταφορά ειδών πρώτης ανάγκης στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ δεν ήταν αρκετή. Συνοδεύτηκε από ένα μπαράζ μεταφοράς στον υψηλό συντελεστή των αγροτικών εφοδίων, που θα εκτινάξουν στα ύψη το κόστος της αγροτικής παραγωγής.
Η διαδικασία έγινε και σ’ αυτό τον τομέα τμηματικά. Κατά τη συζήτηση του νομοσχέδιου στις Επιτροπές πέρασαν στον υψηλό συντελεστή όλα τα εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα, παρασιτοκτόνα και λοιπά αγροτικά φάρμακα, καθώς και η παροχή υπηρεσιών γεωργικής παραγωγής, που πιάνει από τις εργασίες άρωσης, μέχρι τις εργασίες συγκομιδής, αλλά και τις εργασίες άλεσης (ακόμη και τα ελαιοτριβεία). Το πλήγμα για τους φτωχούς αγρότες ιδιαίτερα από τη μεταφορά στο 23% των υπηρεσιών γεωργικής παραγωγής θα είναι μεγάλο, διότι αυτοί δεν έχουν δικά τους μηχανήματα και αγοράζουν υπηρεσίες. Αποκτούν, δηλαδή, αμέσως ένα ακόμη σημαντικό μειονέκτημα έναντι των πλούσιων αγροτών.
Με τις νυχτερινές «νομοτεχνικές βελτιώσεις» του Τσακαλώτου οργανώθηκε πραγματικό μπαράζ αντιαγροτικών μέτρων, καθώς στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ μεταφέρθηκαν: τα λιπάσματα (βασικό αγροτικό εφόδιο), όλα τα ζώντα ζώα, τα σπέρματα και οι σπόροι, καθώς και οι ζωοτροφές. Ετσι, τα μόνα αγροτικά εφόδια που μένουν στο μεσαίο συντελεστή είναι τα ζωντανά φυτά!
Οι συγκεκριμένες αλλαγές συνιστούν ένα στοχευμένο αντιαγροτικό πακέτο. Η στόχευση έγινε με πολιτικά κριτήρια. Το κόστος της αγροτικής παραγωγής θα εκτιναχτεί. Για τη φτωχή αγροτιά είναι ένα ακόμη πλήγμα, αν και μικρό τμήμα της παράγει πλέον. Το πλήγμα θα είναι σημαντικό για τους πλούσιους αγρότες, που θα πρέπει ν’ αντιμετωπίσουν ένα σημαντικά αυξημένο κόστος παραγωγής. Το πλήγμα θα είναι ακόμη πιο σημαντικό με τις φορολογικές ρυθμίσεις που θ’ ακολουθήσουν το επόμενο δίμηνο-τρίμηνο (φορολόγηση από το πρώτο ευρώ με 26%, επιβολή ΦΠΑ στις επιδοτήσεις κτλ.). Αναγκαστικά, θα έχουμε μια διαδικασία συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης της γης και του κεφαλαίου, που θα οδηγήσει σε μικρότερη γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή.
Αυτός είναι ο στόχος της ΕΕ, που υπηρετείται πιστά εδώ και χρόνια με τις αναθεωρήσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Στο μεν κτηνοτροφικό τομέα, στόχος είναι να μετατραπεί η Ελλάδα σε μια μεγάλη αγορά για τα κτηνοτροφικά προϊόντα των λεγόμενων βόρειων χωρών, ενώ στο γεωργικό τομέα στόχος είναι να μειωθεί η παραγωγή στις εξαρτημένες χώρες της ΕΕ, προκειμένου να κατακλυστούν οι αγορές τους από εισαγόμενα προϊόντα από χώρες του λεγόμενου «τρίτου κόσμου», τη διακίνηση των οποίων ελέγχουν ευρωπαϊκοί μονοπωλιακοί όμιλοι. Η αθρόα εισαγωγή γεωργικών προϊόντων από τρίτες χώρες εξυπηρετεί την οικονομική διείσδυση των ιμπεριαλιστικών χωρών της ΕΕ σ’ αυτές τις χώρες.
Τέρμα η έκπτωση σε όλα τα νησιά
Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε αρχικά στη Βουλή, καθώς και σ’ αυτό που ψηφίστηκε από τις Επιτροπές και πήγε στην Ολομέλεια, σε σχέση με την έκπτωση του ΦΠΑ που ισχύει στα ελληνικά νησιά (πλην Κρήτης) αναφερόταν:«Οι προβλεπόμενες στις παραγράφους 4, 5 και 6 του άρθρου 21 του Ν. 2859/2000 (Α’ 248) μειώσεις των συντελεστών καταργούνται σταδιακά ως ακολούθως: από 1.10.2015 στα αναπτυγμένα τουριστικά νησιά με το υψηλότερο κατά κεφαλή εισόδημα και από 1.6.2016 στα λιγότερο αναπτυγμένα νησιά. Εξαιρούνται της καταργήσεως και παραμένουν σε ισχύ οι ισχύοντες σήμερα συντελεστές ΦΠΑ για τα πλέον απομακρυσμένα νησιά».
Με τις νυχτερινές «νομοτεχνικές βελτιώσεις» του Τσακαλώτου, όμως, χωρίς να δοθεί καμιά εξήγηση, χωρίς καν να ανακοινωθεί, η τελευταία πρόταση άλλαξε ως εξής: «Εξαιρούνται της καταργήσεως και παραμένουν σε ισχύ μέχρι 31.12.2016 οι ισχύοντες σήμερα συντελεστές ΦΠΑ για τα πλέον απομακρυσμένα νησιά».
Τέρμα, λοιπόν, η έκπτωση και στα νησιά της άγονης γραμμής στις 31.12.2016. Και βέβαια, οι «ελληναράδες» του Καμμένου, που ενδιαφέρονταν γι’ αυτά τα νησιά για «εθνικούς λόγους», έκαναν μόκο. Σημασία γι’ αυτούς είχε ο προπαγανδιστικός ντόρος που έγινε τις προηγούμενες μέρες: «γλιτώσαμε τα νησιά της άγονης γραμμής από το κόψιμο της έκπτωσης». Γι’ αυτό και επέλεξαν να κάνουν αυτή την αλλαγή νυχτιάτικα, όταν ήταν σίγουρο ότι δε θα γινόταν (όπως δεν έγινε) καμιά συζήτηση. Το θέμα θάφτηκε και τις επόμενες μέρες.
ΚΟΝΤΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΗΜΕΡΑ (ΣΑΒΒΑΤΟ, 25.7.2015)
Δημοσίευση σχολίου